UNIT DAN PIAWAI - GERALD ONG

1.3 UNIT DAN PIAWAI

Dalam Pengukuran kuantiti fizik, suatu saiz piawai diperlukan bagi membandingkan suatu kuantiti dengan saiz piawai kuantiti dan saiz piawai itu dinamakan unit bagi kuantiti tersebut.

Unit untuk kuantiti asas dinamaakan unit asas, manakala unit untuk kuantiti terbitan dinamkan unit terbitan. Unit terbitan ini terdiri daripada gabungan unit-unit asas seperti luas (kuantiti terbitan) yang unitnya meter persegi (m²) iaitu hasil darab panjang terhadap panjang.

Setiap unit asas dalam sistem dirujuk kepada suatu piawai. Piawai ialah rekod fizikal suatu kuantiti fizikal suatu unit ukuran. Piawai terbahagi kepada dua iaitu:
a) Piawai Utama: Iaitu piawai yang ditetapkan (disimpan) oleh International Bureau of Weights and Measures, Paris.
b)Piawai sekunder: adalah salinan piwai utama yang digunakan sebagai rujukan dalam amalan pengukuran seperti pembaris, timbang ,jam dan sebagainya.

Jadual di bawah menujukkan kuantiti dan unit-unit asas serta takrifan atau piawainya dalam sistem SI.

Kuantiti Asas	Unit	Simbol	Takrifan Atau Piawainya
Panjang	Meter	m	Satu meter piawai ialah jarak yang mengandungi 1,650,763.73 panjang gelombang suatu cahaya oren daripada gas kripton-86.
Masa	Saat	s	Satu saat piawai ialah masa yang diambil untuk peralihan tenaga dalam atom sesium dengan membuat getaran sebanyak 9,192,631,770 kitaran. Catatan: Takrifan ini diterima buat sememtara sahaja kerana sistem lain seperti maser hydogen memberi takrifan saat yang lebih tepat iaitu dalam masa 33,000,000 tahun selisih atau ralatnya hanya 1 saat.
Jisim	Kilogram	kg	Satu kilogram piawai ialah jisim satu silinder aloi platinum -radium yang tersimpan di makmal antarabangsa mengenai ukuran dan berat di Perancis.
Arus Elektrik	Ampere	A	Satu ampere piawai ialah arus tetap yaang dialirkan melalui dua pengalir selari yang tak terhingga panjangnya, keratan rentasnya boleh diabaikan dan diletakkan pada jarak 1 meter antara satu dengan lain akan menghasilkan daya 2×10^-7N pada setiap panjang meter panjang pengalir tersebut.
Suhu	Kelvin	K	Satu Kelvin ialah pecahan 1/273.16 daripada suhu termodinamik takat tiga air (keadaan apabila ketiga-tiga fasa air iaitu wap, cecair dan pepejal wujud bersama-sama)
Jumlah Bahan	Mol	Mol	Satu mol ialah banyaknya bahan satu sistem yang unitasanyaa sama banyak dengan bilangan atom karbon dalam 12×10^-³ kg karbon-12 (oleh itu, satu mol mengandungi 6.022×10^-²³unit asas tertentu seperti atom, ion-ion dan sebagainya.)
Keamatan	Kandela		Satu kendala ialah keamatan bercahaya daripada jasad hitam pada suhu menyejuk-beku platinum dan tekanan 101,325 Nm^-2 dalam arah serenjang dengan permukaan 1/600,000m²

SISTEM UNIT

Terdapat tiga sistem unit yang biasa digunakan dalam kajian fizik ,iaitu:
a) Sistem Unit antarabangsa atau dikenali sebagai SI unit.
b) Sistem cgs ( sistem Gaussan )
c) Sistem British (British Standard )

Sistem Unit Antarabangsa (SI) digunakan kursus untuk mentakrifkan piawai-piawai bagi panjang, jisim , masa, arus elektrik, suhu, banyaknya bahan dan keamataan cahaya seperti yang dinyatakan dalam jadual di atas.

Walaupun sistem SI telah diterima sebagai sistem antarabangsa namun dalam bidang penyelidikan sains masih lagi menerima pakai sistem cgs. Manakala sistem british sangat popular digunakan dalam bidang kejuruteraan. Sistem British juga dikenali sebagai Kaki Pundal Saat (KFS).

Kuantiti Asas	Unit dalam sistem cgs	Unit dalam sistem SI	Unit dalam sistem British
Panjang	Sentimeter(cm)	Meter(m)	Kaki(ka)
Jisim	Gram(g)	Kilogram(kg)	Slug(slug)
Masa	Saat(s)	Saat(s)	Saat(s)

UNIT DAN PIAWAI

Dalam Pengukuran kuantiti fizik, suatu saiz piawai diperlukan bagi membandingkan suatu kuantiti dengan saiz piawai kuantiti dan saiz piawai itu dinamakan unit bagi kuantiti tersebut.

Jadual di bawah menujukkan kuantiti dan unit-unit asas serta takrifan atau piawainya dalam sistem SI.

Kuantiti Asas	Unit	Simbol	Takrifan Atau Piawainya
Panjang	Meter	m	Satu meter piawai ialah jarak yang mengandungi 1,650,763.73 panjang gelombang suatu cahaya oren daripada gas kripton-86.
Masa	Saat	s	Satu saat piawai ialah masa yang diambil untuk peralihan tenaga dalam atom sesium dengan membuat getaran sebanyak 9,192,631,770 kitaran. Catatan: Takrifan ini diterima buat sememtara sahaja kerana sistem lain seperti maser hydogen memberi takrifan saat yang lebih tepat iaitu dalam masa 33,000,000 tahun selisih atau ralatnya hanya 1 saat.
Jisim	Kilogram	kg	Satu kilogram piawai ialah jisim satu silinder aloi platinum -radium yang tersimpan di makmal antarabangsa mengenai ukuran dan berat di Perancis.
Arus Elektrik	Ampere	A	Satu ampere piawai ialah arus tetap yaang dialirkan melalui dua pengalir selari yang tak terhingga panjangnya, keratan rentasnya boleh diabaikan dan diletakkan pada jarak 1 meter antara satu dengan lain akan menghasilkan daya 2×10^-7N pada setiap panjang meter panjang pengalir tersebut.
Suhu	Kelvin	K	Satu Kelvin ialah pecahan 1/273.16 daripada suhu termodinamik takat tiga air (keadaan apabila ketiga-tiga fasa air iaitu wap, cecair dan pepejal wujud bersama-sama)
Jumlah Bahan	Mol	Mol	Satu mol ialah banyaknya bahan satu sistem yang unitasanyaa sama banyak dengan bilangan atom karbon dalam 12×10^-³ kg karbon-12 (oleh itu, satu mol mengandungi 6.022×10^-²³unit asas tertentu seperti atom, ion-ion dan sebagainya.)
Keamatan	Kandela		Satu kendala ialah keamatan bercahaya daripada jasad hitam pada suhu menyejuk-beku platinum dan tekanan 101,325 Nm^-2 dalam arah serenjang dengan permukaan 1/600,000m²

SISTEM UNIT

Kuantiti Asas	Unit dalam sistem cgs	Unit dalam sistem SI	Unit dalam sistem British
Panjang	Sentimeter(cm)	Meter(m)	Kaki(ka)
Jisim	Gram(g)	Kilogram(kg)	Slug(slug)
Masa	Saat(s)	Saat(s)	Saat(s)

[SEBELUM] [SELEPAS] [MUKA UTAMA]